Zadaniem Archiwum Państwowego jest zachowanie materiałów archiwalnych dla przyszłych pokoleń. W tym celu Archiwum sprawuje nadzór nad wybranymi instytucjami publicznymi, polegający na:
- uzgadnianiu instrukcji kancelaryjnych i archiwalnych oraz wykazów akt, przy pomocy których powstająca dokumentacja jest systematyzowana,
- przejmowaniu materiałów archiwalnych, podlegających wieczystemu prze- chowywaniu,
- udzielaniu instytucjom publicznym zgody na niszczenie dokumentacji, która nie jest już im przydatna do funkcjonowania (tzw. brakowanie dokumentacji).
Ponieważ do przejęcia przez Archiwum Państwowe kwalifikuje się ok. 15 % dokumentacji wytwarzanej w instytucjach publicznych, na pracownikach Archiwum spoczywa ogromna odpowiedzialność o to, by przyszłe pokolenia znalazły w archiwach źródła do poznania przeszłości.
Zasób Archiwum Państwowego w Lublinie należy do największych i najcenniejszych wśród zasobów znajdujących się w polskich archiwach. Obecnie, łącznie z oddziałami zamiejscowymi w Chełmie, Kraśniku i Radzyniu Podlaskim, liczy on 3 881 zespołów archiwalnych, na które składa się 1 310 692 jednostki archiwalne, zaś jego rozmiar liczy ponad 12,5 km.